تسخیر قلعه ها در قرون وسطی

در جنگ های اروپای قرون وسطی،هر سلاح و تاکتیکی هم که پیاده نظام یا سواره نظام یا هر دو به کار می بردند،باز هم چیزی معمولتر از محاصره ی قلعه نبود؛در واقع در امور نظامی،قلعه اهمیت خاصی داشت؛تا اندازه ای به این دلیل که محل زندگی اشراف و مرکز قدرت سیاسی،اقتصادی و نظامیشان بود،همان طور که کریستوفر گراوت می نویسد:

قلعه بر نقاط بیرون هم تسلط داشت؛قرارگاهی بود که از آن گردان شوالیه ها می توانستند برای جنگیدن با دشمن بیرون بیایند…به علاوه قلعه را اغلب بر جاده یا رودخانه یا نزدیک تقاطع ها بنا می کردند؛بنابراین برای محافظت از کشور تسخیر شده،قلعه هایش را هم باید می گرفتند.

سربازان سعی می کنند قلعه دشمن را فتح کنند

محاصره های قرون وسطی دو ویژگی اصلی داشت:یکی دفاع و دیگری حمله،یعنی دفاعِ محاصره شدگان و تسخیر قلعه به دست محاصره کنندگان؛اولین قلعه های اروپا که عمدتاً از چوب بودند،در شمال فرانسه و در اواخر قرن نهم و اوایل قرن دهم بنا شدند،بعد از آن خیلی زود لردهای فئودال قلعه های بیشتر و مستحکم تری ساختند و از قرن یازدهم به بعد قلعه های سنگی بزرگتر و قویتر در سراسر اروپا گسترش یافتند.
ویژگی های دفاعی این بناها،در واقع از بناهای سنگی موجود در استحکامات قسطنطنیه و دیگر مواضع استراتژیکی خاور نزدیک (که بر اساس الگوهای یونان و روم باستان بودند) تأثیر گرفته بود،یکی از این ویژگی ها سوراخ برج یعنی دیوارهای پیش آمده ای در بالای باروها بود؛مدافعان از میان این سوراخها،سنگ یا روغن داغ بر سر مهاجمان می ریختند،به علاوه بیشتر قلعه های اروپایی دروازه ی بالارو داشتند،یعنی دروازه ای عمودی که از بالا با زنجیر به جرثقیلی دستی وصل می شد و بالا و پایین می رفت،یکی دیگر از ویژگی های دفاعی قلعه ها،سوراخ هایی برای تیراندازی بود؛شکافهایی عمودی در دیوار که مدافعان از میانشان به سمت محاصره کنندگان تیر می انداختند.

چنین محاصره کنندگانی برای گرفتن قلعه از سلاح ها و روش های زیادی استفاده می کردند؛مثلاً در زمانهای باستان اغلب سربازان پیاده با نردبان از دیوار قلعه بالا می رفتند که البته این کار برای مهاجمان همیشه تلفات سنگینی به بار می آورد،همچنین برای شکستن در چوبی قلعه از قلعه کوب استفاده می کردند،محاصره کنندگان در ضمن در زیر دیوارهای قلعه،حفره ها یا تونل هایی می کندند که بر اثر آن دیوار فرومی ریخت یا راهی به داخل قلعه باز می شد؛مهاجمان با استفاده از دکلهای چوبی بلند که تعدادی از آنها واقعاً عظیم بودند،سعی می کردند خود را به بالای دیوار قلعه برسانند؛در سال ۱۲۶۶میلادی،در محاصره ی قلعه کنیل وورت واقع در غرب انگلستان،دکلی به کار رفت که دویست سرباز و یازده منجنیق در خود داشت.

منجنیق در گذشته،سلاح ترسناکی بود

منجنیق نوعی توپ ابتدایی بود که در حملات محاصره ای سلاح بسیار موثری به شمار می رفت،از نمونه های دیگر سلاح می توان یک نوع پرتاب کننده را نام برد که کمان یا نیزه افکنی بزرگ بود،دیگری کشکنجیر (یا کوشک انجیر به معنای قلعه کوب) نام داشت که شبیه منجنیق بزرگی با تسمه ی چرمی بلندی در انتها بود،با کشکنجیر می شد سنگی نیم تنی را تا حدود چهارصد متر پرتاب کرد،با چنین توپی جانوران بیمار را هم به داخل قلعه پرتاب می کردند به این امید که مدافعان را بیمار سازد،سرانجام نوع دیگری از توپ یعنی توپ جنگی درست و تکمیل شد که خطرناکترین سلاح محاصره ای اختراع شده تا آن زمان بود،در سال ۱۴۹۴میلادی،شارل هشتم،پادشاه فرانسه،۴۴ عراده توپ جنگی ساخت و به ایتالیا حمله کرد،بعد از این که بسیاری از دولتشهرهای ایتالیا بدون جنگ و خونریزی تسلیم شدند،او خیلی از قلعه ها را با خاک یکسان کرد.

قلعه ها در گذشته مراکز استراتژیک دولت ها بوده اند