سرعت فوق العاده ای را که هون ها (نام قومی که از آسیای مرکزی برخاستند و با لشکرکشی های متعددی که داشتند توانستند سرزمین های زیادی را در اروپا فتح کنند،معروفترین رهبر آنها فردی به نام آتیلا بود) با آن بیش از نیمی از یک قاره را پیمودند،عرب ها در حدود دو قرن بعد حتی […]
سرعت فوق العاده ای را که هون ها (نام قومی که از آسیای مرکزی برخاستند و با لشکرکشی های متعددی که داشتند توانستند سرزمین های زیادی را در اروپا فتح کنند،معروفترین رهبر آنها فردی به نام آتیلا بود) با آن بیش از نیمی از یک قاره را پیمودند،عرب ها در حدود دو قرن بعد حتی در مقیاسی بزرگتر تکرار کردند؛در اوایل قرن هفتم،حضرت محمد (ص) دین جدیدی به نام اسلام را در عربستان رواج داد و در سال ۶۳۲ میلادی درگذشت،کمی پس از آن پیروان پرشور او به سرزمین های همسایه لشکر کشیدند؛در سال ۶۳۴ میلادی،خلیفه ی جدید،عمر اول،ارتشی را به جانب فلسطین و سپس سوریه گسیل کرد.
در آن زمان سوریه زیر فرمان امپراتوری بیزانس به مرکزیت قسطنطنیه بود،تا سال ۶۳۷ میلادی،شهرهای بزرگ خاور نزدیک چون بیت المقدس،دمشق و انطاکیه به دست اعراب افتادند و در سال ۶۵۱ میلادی،شاهنشاهی ساسانی،شامل ایران و عراق (فعلی) شکست خورد و به تصرف آنان درآمد،سپاهیان عرب مصر و شمال آفریقا را هم در نوردیدند و وارد اسپانیا شدند و در سال ۷۱۱ میلادی،در آنجا حکومت اسلامی تشکیل دادند.
اسپانیا نیز در طی فتوحات اعراب مسلمان فتح گردید،در این تصویر پادشاه اسپانیا در حال سخنرانی برای سربازانش است
سپاهیان عرب به سه دلیل در این مدت کوتاه چنین موفقیت چشمگیری به دست آوردند:اول اینکه زمان مناسب بود؛همان طور که کریستین آرچر می نویسد:
پیشرفت اعراب در زمانی شروع شد که امپراتوری های ایران و بیزانس به هم ریخته بودند؛بنابراین بیشتر هماوردان اعراب،دچار آشفتگی یا ضعف شده بودند،آرچر می افزاید که:
حمیّت و ایمان به انجام وظیفه ی عرب ها،به یک اندازه مهم بود،کسانی که به دور از جامعه ی قبیله ای پیشین و تا اندازه ای به واسطه ی دینی متحد کننده،موفق شدند حرکتی توسعه طلبانه را سازماندهی کنند؛این قبایل عرب که قبلاً با همدیگر دشمن بودند،برای انجام جهاد یا جنگی مقدس به سوی وظیفه ای مشترک هدایت شدند،نه برای این که کیشها و عقاید دیگران را تغییر بدهند؛بلکه برای برقراری حاکمیت جهانی دین اسلام چنین کردند؛همه ی اینها سپاهیانی را خلق کرد که انگیزه زیادی برای موفقیت داشتند.
اعراب جنگجویان قهاری بودند
دلیل سوم برای موفقیت سپاه عرب،روش های حرکت و تاکتیک های میدانی مؤثر آنها بود،اول آنکه اسب های زیادی نداشتند و بیشتر سوار بر شتر می شدند،معمولاً از حاشیه ی صحرا یعنی جاهایی که خوب می شناختند حرکت می کردند و می توانستند دست به حمله های غافلگیرانه بزنند،همچنین زنان و بچه ها را هم به همراه خود می بردند و آنها هم از گله ی حیواناتِ تأمین کننده ی غذایشان مواظبت می کردند و هم به پرستاری از بیماران و زخمیان می پرداختند،عرب ها پس از به دست آوردن اسب های زیادی از ایران و بیزانس،شروع به تشکیل واحدهای سواره نظام کردند؛با وجود این،اصلی ترین واحد جنگی میدان همیشه پیاده نظامی بود که با کمان،نیزه و شمشیر می جنگید،ترکیب مهارت جنگی با فرماندهی مؤثر و کارآمد و روحیه ی بالا،این جنگجویان را خیلی ترسناک می ساخت.
عرب ها بعد از عبور از اسپانیا سعی کردند به سمت شمال و به طرف فرانسه حرکت کنند،اما فرانکها (فرانسویان قدیم) به رهبری شارل مارتل،در تور (بعداً پواتیه) با سازماندهی پیاده نظامشان در میدان بزرگی که مهاجمان قادر به فرار نبودند،آنها را متوقف کردند،بر طبق یک وقایعنامه ی عربی معاصر:
نزدیک رودخانه ی اووار (لوار) دو خیل عظیم با دو زبان و دو دین متفاوت مقابل هم صف بستند … عرب ها بی امان…به سمت یگانهای فرانسوی که شجاعانه مقاومت می کردند هجوم آوردند و خیلی ها هم از دو طرف کشته شدند،تا این که خورشید غروب کرد…سرانجام همه ی سپاه عرب ها از برابر دشمن گریختند و خیلی ها در حین فرار مردند.
در حمله اعراب به ایران پادشاهی ساسانی سرنگون شد
نظرات