کشتار فجیع کاتین

قرارداد تقسیم لهستان
در طی این کشتار دسته جمعی،پلیس امنیت اتحاد جماهیر شوروی،در طول یک ماه بیش از ۲۱ هزار لهستانی را در کاتین اعدام کرد.
در تاریخ ۱ سپتامبر ۱۹۳۹ حمله ی آلمان نازی به لهستان آغاز شد و کشورهای فرانسه و انگلستان بر اساس مفاد قرارداد همکاری و اتحاد نظامی با لهستان،به آلمان اعلان جنگ دادند؛در تاریخ ۳ سپتامبر التیماتوم فرانسه و انگلستان به آلمان به اتمام رسید و هر دو کشور به انضمام کشورهای مشترک المنافع به آلمان اعلان جنگ دادند؛اما اقدامات نظامی اندکی انجام شد،این اقدامات نظامی اندک،فاقد قدرت لازم بود و به جنگ مسخره یا جنگ مضحک معروف شد،آلمان که از درگیری با قدرتهای غربی و اتحاد شوروی به صورت همزمان نگران بود؛در تاریخ ۲۳ آگوست با شرکت ریبنتروپ و مولوتوف وزیران خارجه آلمان نازی و اتحاد شوروی،یک موافقت نامه منعقد نمود که براساس آن طرفین متعهد شده بودند که تا ۱۰ سال از تجاوز به یکدیگر امتناع نموده و لهستان را بین خود تقسیم نمایند.

مولوتوف پیمان عدم تجاوز میان آلمان نازی و اتحاد جماهیر شوروی را امضا می‌کند. پشت او: ژوزف استالین و ریبنتروپ.

براساس این موافقت نامه آلمان با انضمام فنلاند،استونی،لیتوانی،لتونی،بسارابی،بوکووینای شمالی و هرتازا،به خاک اتحاد شوروی موافقت نمود و در مقابل اتحاد شوروی موافقت نمود تا آلمان دالان،شهر دانتزیگ،پروس شرقی و نیز بخش غربی خاک لهستان را به خاک خود منضم نماید؛به این ترتیب لهستان را بین خود تقسیم نمودند.

در تاریخ ۲۴ آگوست روزنامه پراوادا در تیتر صفحه اول روزنامه خود،خبر انعقاد موافقت نامه ی دو جانبه،بین آلمان و اتحاد شوروی را بدون ذکر پروتکل سری آن چاپ نمود،این خبر موجب ایجاد حیرت در میان کشورهای مختلف غربی و نیز متحدان آلمان و به ویژه ژاپن گردید،که در پیمان سه جانبه موسوم به پیمان ضد کمینترن با آلمان متحد بودند.

حمله به لهستان

پس از حمله ی آلمان نازی به لهستان و شکست ارتش لهستان،در تاریخ ۱۷ سپتامبر،ارتش سرخ اتحاد شوروی نیز به لهستان حمله کرد،حمله ی ارتش شوروی به لهستان با مقاومت اندک ارتش لهستان مواجه شد؛زیرا به محض مواجه ارتش لهستان با واحدهای ارتش سرخ اتحاد شوروی،دستوری به نیروهای لهستانی صادر گردید که آنان را از مواجهه و جنگ با نیروهای ارتش سرخ منع نموده بود،این دستور موجب شد تا بین 250000 الی ۴۵۴٬۷۰۰ نفر از نیروهای ارتش لهستان به اسارت ارتش سرخ شوروی در آیند،تعدادی از این اسرا موفق شدند به سرعت فرار کنند و تعدادی نیز آزاد شدند؛اما ۱۲۵ هزار نفر از اسرا به کمپ هایی که زیر نظر پلیس امنیت اتحاد شوروی اداره می شد منتقل گردیدند،بیش از ۴۲٬۴۰۰ نفر از این سربازان اصالتاً از اهالی اوکراین و بلاروس بودند؛اما در لهستان زندگی می کردند.

اسیران جنگی لهستانی پس از حمله شوروی به لهستان توسط ارتش سرخ دستگیر شدند.

از آنجایی که مناطق اوکراین و بلاروس،به اتحاد شوروی ضمیمه شده بود،این افراد به عنوان تبعه ی اتحاد شوروی شناخته شدند و در ماه اکتبر همان سال آزاد گردیدند؛همچنین تعداد ۴۳ هزار نفر از سربازان لهستانی از اهالی غرب لهستان بودند که اکنون جزء مناطق اشغالی آلمان نازی محسوب میشد و بنا بر موافقت دو کشور به آلمان ها تحویل داده شدند؛ ۱۳٬۵۷۵نفر از اسرا که در اختیار ارتش آلمان بودند نیز متقابلاً به ارتش سرخ اتحاد شوروی تحویل گردیدند.

علاوه بر این تعدادی افراد غیر نظامی نیز به اسارت گرفته شدند که شامل افراد سازمان اطلاعات لهستان و نیز زمین داران بزرگ،حقوقدان ها،ژاندارم ها،روشنفکران،افراد عالی رتبه اداری و کشیش ها بودند؛براساس یک گزارش حدود ۳۲۰هزار شهروند لهستانی به اتحاد شوروی منتقل شدند،یک انستیتوی لهستانی که وظیفه حفظ یادبود کشته شدگان جنگ جهانی دوم را بر عهده دارد،تعداد افراد لهستانی را که در اتحاد شوروی مردند،حدود ۱۵۰ هزار نفر بر آورد نموده است.
یک گروه ۱۲ هزار نفری از اسرای لهستانی به اردوگاه دالستوری،نزدیک کولیاما،فرستاده شدند،از این تعداد ۵۸۳ نفر زنده ماندند و در سال ۱۹۴۲ به ارتش آزاد لهستان در خاورمیانه ( این ارتش به ارتش آندرس معروف بود و نامش برگرفته شده از نام ژنرال ولادیسلاو آندرس بود) ملحق شدند.

براساس نوشته های تادیوز پیوتروفسکی،در طول سال های پس از ۱۹۴۴ تعداد
۵۷۰,۳۸۷ شهروند لهستانی به دلایل سیاسی توسط اتحاد شوروی سرکوب گردیدند،در تاریخ ۱۹ سپتامبر ۱۹۳۹ لاورنتی بریا،کمیسر خلق برای امور داخلی و کمیسر اول امنیت خارجی،به پلیس امنیت دستور داد تا اقدام به ایجاد اداره ی امور زندانیان جنگی با مدیریت زندانیان لهستانی بنماید؛پلیس امنیت نیز اقدام به تحویل گرفتن اسرای لهستانی از ارتش سرخ و انتقال آنان با ترن به کمپ های زیر نظر خود نمود،بزرگترین این کمپ ها،کوزِلسک در نزدیکی آپتینا موناستِری،دیگری اُشتاسکوف در جزیره ی اشتولبنیا در دریاچه ی شلیگِر و دیگری اشتاروبِلسک بود؛کمپ های دیگری نیز مانند کمپ های جوخونوو،یوژه،کوزِلشچینا،اورانکی،وُلوگدا و گریازووِتس وجود داشت که در درجه پایین تری از اهمیت قرار داشتند.

لاورنتی بریا،کمیسر خلق برای امور داخلی و کمیسر اول امنیت خارجی شوروی

کوزلسک و اشتاروبلسک عمدتاً برای نگهداری افسران و اردوگاه اشتاسکوف برای نگهداری پیشاهنگان و ژاندارم ها و افراد پلیس استفاده میشد؛در اشتاسکوف حدود ۶٬۵۷۰ اسیر،کوزلسک در حدود ۵ هزار اسیر و اشتاروبلسک حدوداً  ۴ هزار اسیر بود که مجموع این تعداد ۱۵,۵۷۰ اسیر را شامل میشد،بر اساس گزارشی به تاریخ ۱۹ نوامبر ۱۹۳۹ پلیس امنیت حدود ۴۰ هزار اسیر در اختیار داشت که تعداد ۸,۰۰۰ الی ۸,۵۰۰ نفر از این تعداد افسر ارتش،۶,۰۰۰ الی ۶,۵۰۰ نفر افسر پلیس و ۲۵ هزار نفر دیگر از سربازان ارتش لهستان بودند.

موج جدید دستگیری ها

در ماه دسامبر موج جدیدی از دستگیری افسران لهستانی آغاز شد،ایوان سوروف (در فاصله ی سالهای 1954 تا 1958 ریاست کا.گ.ب را بر عهده داشت) طی نامه ای در تاریخ ۳ دسامبر اطلاع داد که تعداد ۱,۰۵۷ افسر سابق ارتش لهستان دستگیر شده اند،تعداد ۲۵ هزار سرباز و افسر وظیفه ی لهستانی،مجبور به بیگاری و ساخت جاده و ذوب فلزات سنگین گردیدند،از اکتبر ۱۹۳۹ تا فوریه ۱۹۴۰ اسرای لهستانی توسط افسران پلیس مخفی اتحاد شوروی مانند واسیلی زاروبین،مورد بازجویی های سیاسی و عقیدتی قرار گرفتند؛اسرای لهستانی فکر کردند که به زودی آزاد خواهند شد؛اما در واقع این بازجویی ها برای این بود که مشخص شود چه کسانی باید زنده بمانند و چه کسانی باید کشته شوند،براساس گزارش های پلیس امنیت،اگر اسرای لهستانی نمی توانستد خود را با نگرش های موافق با سیاست های اتحاد شوروی سازگار نمایند؛به عنوان دشمنان سرسخت و سازش ناپذیر اتحاد شوروی شناخته می شدند.
در تاریخ ۵ مارس ۱۹۴۰ لاورنتی بریا،کمیسر خلق برای امور داخلی و کمیسر اول امنیت خارجی،یادداشتی برای استالین و سه نفر از اعضای دفتر سیاسی اتحاد شوروی به نامهای ویاچِسلاو مولوتوف،کلیمِنت وروشیلوف و آناستاس میکویان فرستاد و در آن خواهان امضای دستور اعدام ۲۵,۷۰۰ نفر از اسرای لهستانی ناسیونالیست و محافظه کار مناطق غربی اوکراین و بلاروس،توسط اعضای این دفتر گردید،براساس اظهارات یک مورخ به نام گرهارد وینبرگ،علت اعدام این اسرا این بود که استالین می خواست لهستان را از بخش عمده ای از استعداد بالقو ی نظامی خود در آینده محروم کند؛علاوه بر این استالین می اندیشید که این اسرا میتوانند یک نیروی آموزش دیده و با انگیزه را تشکیل دهند که با بخش بندی جدید لهستان تحت اشغال ارتش شوروی موافقت نخواهند نمود.

ژوزف استالین رهبر شوروی

اعدام دسته جمعی
تعداد افراد کشته شده بر اساس اسناد اتحاد شوروی ۲۱,۸۵۷ نفر ذکر شده است،اسناد این کشتار در سال ۱۹۹۰ در اتحاد شوروی از حالت غیر محرمانه خارج شد و براساس آن اسناد تعداد ۲۱٬۸۵۷ نفر اسیر لهستانی بعد از تاریخ ۳ آوریل ۱۹۴۰ اعدام شدند که شامل ۱۴٫۵۵۲ اسیر جنگی که تقریباً تمام آنان از ۳ اردوگاه اصلی و ۷,۳۰۵ نفر از قسمت غربی بلاروس و اوکراین بودند؛۴,۴۲۱ نفر از اعدام شدگان از اردوگاه کوزلسک و ۳,۸۲۰ از اشتروبلسک و ۶٬۳۱۱ نفر دیگر از اردوگاه اشتاسکوف بودند،ژنرال پیتر کارپوویچ سوپرونِنکو،رئیس بخش اسرای جنگی پلیس امنیت،وظیفه ی انتخاب افسران لهستانی که باید در کاتین و دیگر نقاط اعدام می شدند را بر عهده داشت.

جسد یکی از اعدام شدگان کشتار کاتین

اعدام شدگان در کاتین شامل یک دریا سالار،دو ژنرال،۲۴ سرهنگ،۷۹ سرهنگ دوم، ۲۵۸ سرگرد،۶۵۴ سروان،۱۷ ناو سروان،۳,۴۲۰ افسر وظیفه،هفت کشیش، سه زمیندار بزرگ،یک شاهزاده،۴۳ مقام اداری،۸۵ غیر نظامی،۳۰۰ فیزیکدان،چند صد حقوقدان،مهندس و معلم،بیش از ۱۰۰ نویسنده و روزنامه نگار و ۲۰۰ خلبان بودند؛در مجموع بیش از نیمی از افسران لهستانی اعدام شدند که ۱۴ ژنرال به شرح ذیل در میان آنان بود:
لئون بیلِویچ،برونیسلاو بوهاتیرِویچ،زاوِری ژِرنیسکی،دریاسالار استانیسلاو هالِر،اَلِکساندِر کووالِوسکی،هِنریک مینکیِویچ،کازمیِرز اورلیک لوکوسکی،کُنستانتی پِلیسووسکی،رودولف پِریچ،فرانسیسِک سیکورسْکی،لئونارد سِکیِرسکی،پیوتر اِسکوراتوویسز،میچِسلاو اِسموراوینسکی،آویژی ویر کوناس.
اعدام شدگان همگی از نظر نژادی لهستانی نبودند،بلکه افرادی با اصالت های بلاروسی،اوکراینی و یهودی نیز در میان کشته شدگان دیده میشد،تخمین زده می شود که حدود ۸ درصد کشته شدگان یهودی بوده اند.

یک گور دسته جمعی از اعدام شدگان کشتار کاتین

همچنین ۳۹۵ تن از اسیران از اعدام معاف شدند که اِستانیسلاو سویانِویچ و ژوزف کاپسکی جزء آنان بودند؛این دو ابتدا به اردوگاه یوکونوف و سپس به اردوگاه گریازووتس منتقل گردیدند؛اما بیش از ۹۹ درصد اسرای اردوگاه کوزلسک پس از کشتار در یک جنگل به نام کاتین در اطراف اسمولنسک،در گورهای دسته جمعی مدفون شدند،همچنین اسرای موجود در اردوگاه اشتاروبسک در زندانهای پلیس امنیت در خارکف کشته شدند و در پیاتیخاتْکی در اوکراین امروزی مدفون شدند. اسرای موجود در اردوگاه اشتاسکوف نیز در یک زندان داخلی در کالینین اعدام شده و در مِدنُوی به صورت دسته جمعی مدفون شدند،جزئیات چگونگی اعدام اسرا در زندان پلیس امنیت در کالینین بعدها توسط دیمتری توکاروف،فرمانده ی اسبق گارد مرزی پلیس امنیت در کالینین،افشا شد،براساس اظهارات توکاروف اعدام ها در غروب آغاز شد و در سپیده دم به اتمام رسید؛این فرآیند در تمام شب ها به جز تعطیلی یک شب در ماه می ادامه یافت،بیشتر سه یا چهار هزار اسیر اوکراینی و بلاروسی احتمالاً در بیکِونیا و کوراپاتی دفن شدند،جانینا لواندووسکا،دختر ژوزف دووبر موسنیسکی تنها زنی بود که در جریان کشتار کاتین اعدام شد.
کشف گورهای دسته جمعی
پس از حمله ی آلمان نازی به اتحاد شوروی در ژوئن ۱۹۴۱،دولت در تبعید لهستان و دولت اتحاد شوروی،موافقت نامه ای به نام موافقت نامه سیکورسکی-مایسکی منعقد نمودند که بر اساس آن هر دو طرف در نبرد با آلمان نازی به یکدیگر کمک می نمودند و یک ارتش از اسرای لهستانی در خاک اتحاد شوروی تشکیل می گردید،براساس این موافقت نامه،ژنرال ولادیسلاو آندرس،شروع به سازماندهی ارتش خود از میان سربازان لهستانی نمود و اقدام به پرسش در خصوص افسرانی نمود که مفقود شده بودند؛استالین در یک دیدار خصوصی به ولادیسلاو سیکورسکی و ژنرال ولادیسلاو آندرس گفت که اتحاد شوروی مجبور به آزاد نمودن تعدادی اسرای لهستانی و نه همه ی آنان گردید؛زیرا کامیون حامل تعدادی از این اسرا در منچوری از بین رفت.

عضو کمیسیون پزشکی بین المللی،دکتر وینچنزو پالمیری،استاد پزشکی قانونی و جرم شناسی در دانشگاه ناپل،در 30 آوریل 1943 نتایج معاینه بدن یکی از اعدام شدگان را به دستیار شخصی خود در جنگل کاتین،دیکته می کند.

در سال ۱۹۴۲ کارگران راه آهن که دارای اصالت لهستانی بودند،از مردم محلی شنیدند که یک گور دسته جمعی از سربازان لهستانی در کاتین نزدیک کوزلسک کشف شده است،این به سرعت به سازمان اطلاعات لهستان اطلاع داده شد. این کشف به عنوان یک مسأله ی مهم تلقی نشد؛زیرا هیچ کسی فکر نمی کرد که این گورهای دسته جمعی حاوی تعداد زیادی از قربانیان باشد،تا این که در اوایل سال ۱۹۴۳ یک افسر ابوهر به نام رودولف کریستوف فرایهِر فون گرسدورف که در گروه ارتش مرکزی آلمان خدمت می کرد،گزارش هایی در خصوص گور دسته جمعی افسران ارتش لهستان در کاتین شنید،این گزارش ها حاکی از این بود که گورهای دسته جمعی در جنگل گوئات هیل نزدیک کاتین واقع شده است،گرسدورف این گزارش ها را به مافوق خود گزارش نمود (منابع مختلف تاریخ های متفاوتی در خصوص تاریخ آگاهی آلمان ها از گورهای دسته جمعی افسران لهستانی ارائه می دهند که از اواخر سال ۱۹۴۲ تا فوریه سال ۱۹۴۳ متغیر است) با ارسال این خبر به برلین،مقامات نازی و از جمله ژوزِف گوبِلز تصمیم به استفاده تبلیغاتی از این خبر گرفتند،گوبلز در نظر داشت تا از این وسیله برای ایجاد شکاف بین متحدین غربی،ارتش آزاد لهستان و دولت اتحاد شوروی استفاده نماید،این تبلیغات همچنین موجب تقویت خط وحشت از بلشویسم و نشانه ی سرسپردگی آمریکا و انگلستان به اتحاد شوروی گردید؛پس از آماده سازی های گسترده در روز ۱۳ آوریل ۱۹۴۳،رادیو برلین خبری قرائت نمود که براساس آن نیروهای نظامی آلمان در جنگل کاتین در نزدیکی اسمولنسک،خندقی به طول ۲۸ متر و عرض ۱۶ متر که در آن بیش از ۳ هزار افسر لهستانی اعدام و در ۱۲ لایه توسط اتحاد شوروی مدفون شده اند را یافته اند.

یوزف گوبلز،وزیر تبلیغات نازی ها

 آلمان ها یک گروه مرکب از ۱۲ کارشناس پزشکی قانونی را از بلژیک،بلغارستان،دانمارک،فنلاند،فرانسه،ایتالیا،کرواسی،هلند،رومانی،سوئد،اسلواکی و مجارستان را به سایت کشف گورهای دسته جمعی برده و این گورها و جنازه های موجود در آن را به آنان نشان دادند؛این کارشناسان به اتفاق آرا تأیید نمودند که اتحاد شوروی در پشت این کشتارها قرار دارد،همچنین تعدادی از اسرای متفقین که در اسارت آلمان ها بودند نیز برای بازدید از این سایت به آنجا برده شدند.

یکی از این اسرا فِردیناند گوئِتِل نام داشت و جزء ارتش زیرزمینی لهستان محسوب میشد؛پس از جنگ،گوئتل به دلیل صدور دستور بازداشتش توسط مقامات شوروی موفق شد با پاسپورت جعلی فرار کند؛اما ۲ نفر از ۱۲ نفری که از سایت بازدید نموده بودند،به نام های مارکو مارکوف از بلغارستان و فرانیسک هاجک از چکسلواکی،تحت فشار روس ها که کشورهایشان را اشغال نموده بودند،مجبور به انکار شهادت خود و سرزنش آلمان ها شدند.

گوبلز نوشت:ما در حال حاضر با استفاده از کشف جسد ۱۲ هزار افسر لهستانی که توسط پلیس امنیت شوروی به قتل رسیده اند،در سطح وسیعی برای تبلیغات ضد بلشویکی استفاده می کنیم،ما روزنامه نگاران بی طرف لهستانی را به سایتی فرستادیم که اجساد در آن یافته شده اند،گزارشات آنها که اکنون به دست ما رسیده است حاکی از توحشی نفرت انگیز است،پیشوا نیز اجازه داده تا دست به فعالیت مطبوعاتی شدیدی در این خصوص بزنیم،خودم نیز دستور داده ام در سطحی وسیع از این رویداد استفاده تبلیغاتی شود.

پوستری تبلیغاتی که توسط نازی‌ها طراحی شده‌ است؛در آن به زبان فرانسه نوشته شده‌: اگر شوروی‌ها پیروز شوند؛ همه جا کاتین خواهد شد.

آلمان موفق شد تا پیروزی بزرگ تبلیغاتی در به تصویر کشیدن کمونیسم به عنوان خطری برای تمدن غرب به دست آورد.

واکنش شوروی

دولت اتحاد شوروی بلافاصله پس از ایراد این اتهام آن را رد کرد و ادعا نمود که این افراد در یک کمپ نگهداری اسرا در غرب اسمولنسک نگهداری می شدند و پس از تهاجم نیروهای آلمانی به این نقطه توسط آلمان ها در آگوست ۱۹۴۱ اعدام شده اند.

اجساد اعدام شدگان کشتار کاتین

در آوریل ۱۹۴۳ دولت در تبعید لهستان اصرار نمود تا مسأله ی کشتار نظامیان لهستانی بر سر میز مذاکره با اتحاد شوروی مطرح و تحقیقات صلیب سرخ بین المللی در این زمینه آغاز شود؛استالین در پاسخ دولت لهستان در تبعید را به همکاری با آلمان نازی متهم نمود و تهدید کرد که روابط دیپلماتیک را با آن دولت قطع خواهد کرد،استالین همزمان با این تهدید شروع به مبارزه برای به رسمیت شناختن دولت طرفدار شوروی در مسکو به رهبری واندا واسیلیوسکا نمود. اندکی بعد ژنرال سیکورسکی،رهبر دولت در تبعید لهستان،در یک سانحه سقوط هواپیما در ماه جولای همان سال درگذشت،این یک رویداد مناسب برای رهبران متفقین به حساب آمد و از شکاف بین آنان به خاطر کشتار کاتین جلوگیری نمود.

در سپتامبر تا اکتبر ۱۹۴۳،ارتش سرخ موفق به بازپس گیری اسمولنسک و مناطق اطراف آن شد،نیروهای پلیس امنیت به سرعت مناطقی را پوشش دادند که گورهای دسته جمعی در آن قرار داشت،سپس اقدام به نابودی گورستانی کردند که با اجازه آلمان ها توسط صلیب سرخ و برای قربانیان ساخته شده بود. شاهدانی که با آلمان ها همکاری نموده بودند،دستگیر و تهدید شدند در صورتی که شهادت خود را انکار ننمایند کشته خواهند شد،از آنجا که هیچگونه شواهدی در خصوص کشته شدن این افراد در آوریل ۱۹۴۰ وجود نداشت،پلیس امنیت اقدام به قرار دادن شواهدی دروغین نمود که بر قتل عام این افراد بعد از تابستان ۱۹۴۱ دلالت می کرد و این دقیقاً زمانی بود که آلمان ها کنترل این منطقه را در دست داشتند.

پیکر یکی از قربانیان

در ژانویه ۱۹۴۴ اتحاد شوروی یک کمیسیون ویژه برای بررسی جنایات کاتین تشکیل داد که افرادی مانند نیکلای بوردنکو و الکسی تولستوی در آن عضویت داشتند؛اما به هیچ فرد خارجی اجازه داده نشد در این کمیسیون عضویت یابد،اعضای کمیسیون پس از نبش قبر،ادعای آلمان ها را رد نموده و اظهار کردند که این افراد توسط آلمان ها کشته شده اند؛گزارش مقدماتی توسط پلیس امنیت در تاریخ ۱۱ ژانویه ۱۹۴۴ صادر شد و در آن اظهار شده بود که افسران لهستانی توسط آلمان ها کشته شده اند.
اظهارات و موضع گیری در خصوص جنایات کاتین در طول جنگ سرد ادامه یافت؛اما به دلیل وجود سانسور توسط جمهوری خلق لهستان،هرگونه اظهار نظری که ادعای آلمان ها را اثبات و یا تصدیق می کرد ممنوع بود.

به دست های بسته قربانی توجه کنید

در ۳۰ اکتبر ۱۹۸۹ میخائیل گورباچف اجازه داد تا یک هیئت لهستانی متشکل از چند صد نفر از لهستانی ها که در یک انجمن به نام خانواده قربانیان لهستانی کاتین متشکل شده بودند،از بنای یادبود کاتین بازدید نمایند؛یکی از سرشناس ترین افراد این گروه زیبگینیو برژینسکی،مشاور امنیت ملی جیمی کارتر و دارای اصالت لهستانی بود؛برژینسکی در این بازدید اظهار نمود:

واقعیت این است که دولت شوروی با اجازه بازدید از این مکان نشان داده است که با استالینیسم مخالف است و این نشانه نمادین پروستریکا است.

میخائیل گورباچف رهبر سابق شوروی

اظهارات او در رسانه ها به شکلی گسترده بازتاب یافت،در ۱۳ آوریل ۱۹۹۰ در چهل و هفتمین سالگرد کشف گورهای دسته جمعی در کاتین دولت اتحاد شوروی به طور رسمی از واقعهٔ کاتین ابراز تأسف نمود و اعتراف کرد که این رویداد توسط پلیس مخفی اتحاد شوروی رخ داده است،در سال ۱۹۹۱ و ۱۹۹۲ بوریس یلتسین اسناد و شواهد کشتار کاتین را که مهر و موم شده بود به لخ والسا رئیس جمهور جدید لهستان داد.
در سال ۱۹۹۱،دادستان نظامی ارشد اتحاد شوروی،یکی از اعضای پلیس مخفی اتحاد شوروی،به نام پیتر سوپروننکو را به دلیل نقشش در کشتار کاتین تحت پیگرد قرار داد؛اما در نهایت این اتهام را تعقیب نکرد؛زیرا سوپروننکو ۸۳ ساله و نابینا بود.
در ۱۰ آوریل ۲۰۱۰ هواپیمای رئیس جمهور لهستان لِخ کاژینسکی و همسرش،به اتفاق ۸۷ سیاستمدار دیگر لهستانی که عازم کاتین بودند تا در مراسم یادبود قربانیان شرکت کنند،سقوط نمود و تمام افراد آن کشته شدند،همچنین آندِرِی وایدا کارگردان بزرگ و مطرح سینمای لهستان،که پدرش جاکوب وایدا یکی از افراد دستگیر شده توسط روس ها بود و هرگز به خانه بازنگشت،فیلمی با نام کاتین ساخت و در آن فیلم به کشتار کاتین پرداخت.

واقعه کاتین کشتار بسیار فجیعی بود