دشنام دشنام دادن و استفاده از کلمات رکیک،کاری ناپسند و به دور از ادب است،متاسفانه در حال حاضر،ناسزا گفتن و به کار بردن کلمات و عبارات زشت،به امری عادی تبدیل شده و بسیاری از افراد را می بینیم که عادت دارند همیشه،حتی در هنگام شوخی کردن هم از این عبارات استفاده کنند،این مسئله آن قدر […]
دشنام
دشنام دادن و استفاده از کلمات رکیک،کاری ناپسند و به دور از ادب است،متاسفانه در حال حاضر،ناسزا گفتن و به کار بردن کلمات و عبارات زشت،به امری عادی تبدیل شده و بسیاری از افراد را می بینیم که عادت دارند همیشه،حتی در هنگام شوخی کردن هم از این عبارات استفاده کنند،این مسئله آن قدر عادی شده که حتی گاهی اوقات،به کسی که از این عبارات استفاده نمی کند،با دید منفی می نگرند و او را مسخره می کنند،گویا که این کار،امری جالب و جذاب است و گوینده ی آن،فردی روشن فکر و امروزی.
ناسزا گفتن،شان و منزلت انسان را پایین می آورد
از لحاظ لغوی،دشنام در اصل دُشت نام بوده است،دُشت به معنای زشت و نام عبارت است از القاب و خطاب،دشنام و فحش عبارت است از نسبت دادن نام ها و لقب ها و نسبت های زشت و ناروا به افراد یا اشیاء که با انگیزه دفع عصبانیت یا انتقام جویی و یا حتی از سر عادت صورت می گیرد.
همان طور که در تعریف اصطلاحی دشنام بیان شد همه دشنام ها به یک صورت نیستند بلکه سه صورت دارد که به شرح زیر می باشد:
- نسبت دادن نام زشت و ناروا: نسبت دادن نام یکی از حیوانات مانند گاو،الاغ،سگ و… یا یکی از اشیاء مانند سیب زمینی،گلابی،آشغال و…
- نسبت دادن لقب زشت و ناروا: نسبت دادن یک لقب قبیح و ناشایست مانند بی شعور،احمق،کودن،بزدل و……
- دادن نسبت های ناروا: نسبت دادن فعلی به شخصی که مرتکب آن فعل نشده است مانند قَذْف که نسبت دادن گناه زنا یا لواط به دیگری است که در این صورت،کسی که آن ادعا را می کند باید با ۴ شاهد عادل،حرفش را اثبات نماید،در غیر این صورت مستحق حد قذف می باشد که ۸۰ ضربه تازیانه است،اکثر فحش های ناموسی از این نوع دشنام ها هستند.
آیات و روایات درباره دشنام
چند آیه در قرآن و احادیث زیادی،در رابطه با دشنام و پرهیز از آن،وجود دارد،از جمله:
1) (به معبود) كسانى كه غیر خدا را می خوانند دشنام ندهید،مبادا آنها (نیز) از روى (ظلم و) جهل،خدا را دشنام دهند،این چنین براى هر امتى عملشان را زینت دادیم سپس بازگشت همه آنان به سوى پروردگارشان است;و آنها را از آنچه عمل می كردند،آگاه می سازد (و پاداش و كیفر می دهد). انعام 108
خداوند یکتا،همگان را از دشنام دادن به معبود ادیان دیگر نیز نهی کرده است
2) خداوند دوست ندارد كسى با سخنان خود،بدیها(ى دیگران) را اظهار كند; مگر آن كس كه مورد ستم واقع شده باشد،خداوند،شنوا و داناست. نساء 148
3) اى كسانى كه ایمان آورده اید،نباید گروهى از مردان شما گروه دیگر را مسخره كنند،شاید آنها از اینها بهتر باشند; و نه زنانى زنان دیگر را،شاید آنان بهتر از اینان باشند; و یكدیگر را مورد طعن و عیبجویى قرار ندهید و با القاب زشت و ناپسند یكدیگر را یاد نكنید،بسیار بد است كه بر كسى پس از ایمان نام كفرآمیز بگذارید;و آنها كه توبه نكنند،ظالم و ستمگرند. حجرات 11
4) به مردم ناسزا نگوييد،كه با اين كار در ميان آنها دشمن پيدا مى كنيد. پیامبر اکرم (ص)
5) خداوند بهشت را بر هر فحّاش بد زبان بى شرمى كه باكى ندارد چه گويد و چه شنود،حرام كرده است. پیامبر اکرم (ص)
در بهشت جایی برای افراد ناسزاگو وجود ندارد
6) بدترين بندگان خدا كسى است كه از ترس فحش او، همنشينى با او را خوش ندارند. حضرت محمد (ص)
7) هر كه عيبجويى كند،عيبجويى شود و هر كه ناسزا گويد،پاسخ (ناسزا) شنود و هر كه درختهاى تقوا بنشاند،ميوه هاى آرزوها را بچيند. امام علی (ع)
8) – امام علی (ع) خطاب به قنبر- كه مى خواست به كسى كه به او ناسزا گفته بود،ناسزا گويد – : آرام باش قنبر؛دشنامگوى خود را خوار و سرشكسته بگذار تا خداى رحمان را خشنود و شيطان را ناخشنود كرده و دشمنت را كيفر داده باشى،قسم به خدايى كه دانه را شكافت و خلايق را بيافريد،مؤمن پروردگار خود را با چيزى همانند بردبارى و گذشت خشنود نكرد و شيطان را با حربه اى چون خاموشى به خشم نياورد و احمق را چيزى مانند سكوت در مقابل او كيفر نداد.
9) آنکه سخن زشتی بشنود و بازگویش کند مانند کسی است که آن را گفته باشد. امام علی (ع)
10) خداوند عزوجل دوست دارد كسى را كه در ميان جمع شوخى كند به شرط آن كه ناسزا نگويد. امام باقر (ع)
شوخی کردن کار خوبی است به شرطی که با رعایت ادب باشد و به کسی توهین نشود
11) هيچگاه دو تن به هم دشنام ندادند جز آن كه بالاتر به مرتبه فروتر سقوط كرد. امام کاظم (ع)
12) به شيطان ناسزا مگوييد،بلكه از شر آن به خدا پناه بريد. پیامبر اعظم (ص)
13) پیامبر اسلام (ص) فرمودند:از بزرگترين گناهان اين است كه آدمى پدر و مادر خود را دشنام دهد؛عرض شد : چگونه كسى پدر و مادر خود را دشنام مى دهد؟ فرمود:فرد ديگرى را دشنام مى دهد و او متقابلاً به پدر و مادر وى ناسزا مى گويد.
14) سلاح انسان هاى پَست،زشت گویى است. امام باقر (ع)
15) بدگویى و بدزبانى از صفات اسلام نيست. حضرت محمد (ص)
16) از هر کلام زشت و سخن ناروا پرهیز کن؛زیرا با گفتن آن انسان های فرومایه به تو روی می‌آورند و کریمان از تو بیزاری جسته و می‌گریزند. امام علی (ع)
17) بد زبانی و فحاشی موجب رد شدن دعا می شود. امام سجاد (ع)
ناسزاگویی باعث می شود که دعای انسان اجابت نشود
18) شخص ناسزاگو و بد زبان، مورد خشم و غضب خداوند است. امام باقر (ع)
19) فحش دادن ظلم است و ظالم در آتش دوزخ قرار دارد. امام صادق(ع)
20) از دشنام گويى بپرهيزيد؛زيرا خداوند عزّ و جلّ ناسزا گوىِ بد دهن را دوست ندارد. حضرت محمد (ص)
21) اگر فُحش (زشتى در گفتار و كردار) مخلوقى بود،هر آينه بدترين مخلوقات خدا بود. رسول اکرم (ص)
22) نادان ترین نادانان،كسى است كه به دشنام گويى افتخار كند. رسول اکرم (ص)
23) حضرت باقر علیه السّلام فرمود: مردى از قبیله بنى تمیم نزد پیغمبر (ص) آمده عرض کرد: به من سفارشى (و وصیتى) بفرما،پس در آنچه حضرت به او سفارش فرموده این بود که: به مردم دشنام ندهید تا (در نتیجه) کسب عداوت (و دشمنى) میان آنها کنید.
24) انسان بزرگوار،هرگز دشنام نمی دهد. امام علی (ع)
25) امام علی علیه السلام هنگامی كه شنیدند گروهی از اصحابش در جنگ صفّین،شامیان را دشنام می گویند،فرمودند: به راستی دوست ندارم كه شما دشنام دهنده باشید؛ ولی اگر [در گفتارتان بر ضدّ آنها] اعمالشان را وصف كنید و به بیان حال آنها بپردازید،سخنتان درست تر و عذرتان پذیرفته تر است،پس به جای دشنام دادن آنها،بگویید: بارخدایا خون های ما و خون های آنها را از ریخته شدن،نگه دار و میان ما و ایشان صلح و آشتی برقرار نما و ایشان را از گمراهی نجات ده،تا هر كس حق را نمی شناسد،بشناسد و آن كس كه شیفته گمراهی است از آن باز ایستد.
26) از وصیتهای امیر المومنین هنگام وفات این بود: پسر جانم براى خدا كار كن و از سخن ناروا دورى گزین.
باید با یکدیگر با نرمی صحبت کنیم و از گفتن کلمات زشت و دشنام دادن بپرهیزیم
نظرات